Incontinentie op latere leeftijd

Incontinentie is het ongewild verliezen van urine of ontlasting. Bij ouderen komt dit probleem veel voor. Weinig mensen zoeken naar een oplossing. Dat is jammer, want er is vaak wel een manier om uw klachten te verlichten. Zo hoeft u zich niet meer te schamen.

Urine-incontinentie

Urine-incontinentie is het ongewild verliezen van urine. De hoeveelheid urineverlies kan verschillen: een druppeltje, een scheut of zelfs een hele plas. Het kan op alle leeftijden voorkomen, wat vaker bij vrouwen dan bij mannen.

Urine wordt opgevangen in de blaas. Als de blaas vol wordt, krijgt u aandrang om te plassen. Uw blaas en urinebuis wordt door een kringspier afgesloten. De bekkenbodemspieren en omliggend steunweefsel zorgen ervoor dat de blaas en de urinebuis op hun plaats blijven.

Bij het plassen ontspant de kringspier zich en trekt de blaas zich samen, waardoor de urine naar buiten kan lopen. Bij ongewild urineverlies verloopt dit proces niet zoals het hoort.

Er zijn verschillende vormen van urine-incontinentie:

• Stressincontinentie: u verliest urine bij inspanning, bijvoorbeeld tijdens niezen, lachen, sporten of opstaan.
• Urge- of aandrangincontinentie: u heeft een plotselinge, onhoudbare aandrang om te plassen. Soms haalt u het toilet niet.
• Functionele incontinentie: u verliest urine doordat u niet in staat bent om naar het toilet te gaan. Dit is het geval als iemand door dementie het toilet niet kan vinden.
• Overloopincontinentie: kleine beetjes urine druppelen uit een volle blaas. De urine kan niet goed afvloeien uit de blaas, die daardoor overvol raakt.
• Reflexincontinentie: door een neurologische oorzaak verliest iemand de controle over de blaasspieren. U voelt dan geen aandrang en laat de urine gewoon lopen.

Ontlastingsincontinentie

Ontlastingsincontinentie is het ongewild verliezen van ontlasting of het niet kunnen ophouden van ontlasting. Ontlastingsincontinentie kan verschillende oorzaken hebben:

• Beschadiging of verslapping van de spier in de anus. Als deze kringspier is beschadigd dan voelt u wel aandrang, maar kunt u de ontlasting niet ophouden. Vaak treden de klachten na verloop van jaren op.
• De kringspier en de bekkenbodemspieren worden aangestuurd door zenuwen. Deze kunnen beschadigd raken door onder andere langdurige verstopping (obstipatie), een operatie of ouderdom. Ook bij bepaalde ziekten kunnen de zenuwen beschadigd raken, zoals bij Multiple Sclerose (MS).
• Bij langdurige verstopping kan dunne ontlasting langs de harde ontlasting in de endeldarm weglekken. Vooral bij ouderen is dit vaak de oorzaak van ongewild ontlastingsverlies.
• Verzakking van de endeldarm (anale prolaps). Hierbij is een deel van de endeldarm door de anus naar buiten gezakt. Op den duur leidt dit tot incontinentie.
• Bij een chronische darmontsteking, zoals de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa of proctitis, kan het slijmvlies van de endeldarm ontstoken raken. Dit kan een versterkt aandranggevoel veroorzaken. Hierdoor is het moeilijker om ontlasting op te houden.